Description
یکی از قالب‌های پرطرفدار و بسیار زیبا در دنیای کتاب‌های علوم پایه و فنی-مهندسی، قالب تافتی (Tufte) است. در این قالب، متن کتاب در دو ستون، یکی پهن و یکی باریک حروفچینی می‌شود که در ستون پهن، متن معمولی کتاب و در ستون باریک، شکل‌ها، جدول‌ها، پانویس‌ها، حاشیه‌نویس‌ها و ارجاعات قرار می‌گیرد.
[alertbox color=”green”]برخی از تنظیمات انجام‌شده در کلاس[/alertbox]
برخی از تنظیمات استانداردی که در این کلاس رعایت شده است، به شرح زیر است:
- انتخاب فونت با توجه به هدف کلاس
- اختصاص اندازه‌های مختلف فونت برای قسمت‌های مختلف کتاب مانند متن اصلی، عنوان شکل‌ها و جدول‌ها، منابع و…
- هماهنگی مناسب بین اندازه فونت متن‌های فارسی و انگلیسی و اعداد ریاضی
- انتخاب اندازه بلوک متن مناسب برای خوانایی بیشتر متن
- رعایت فاصله بین خطوط با توجه به اندازه بلوک متن
- رعایت فاصله مناسب بین عناصر موجود در صفحه مانند فاصله بین عنوان قسمت‌ها و زیرقسمت‌ها با متن‌های قبل و بعد از خود
- انتخاب ترتیب چیدمان بخش‌های مختلف کتاب
- طراحی صفحه اول فصل‌ها
- طراحی چیدمان سربرگ‌ها در بخش‌های مختلف کتاب برای پیدا کردن آسان‌تر بخش‌ها
- برخورد مناسب با «یتیم‌ها» و «بیوه‌ها»
[alertbox color=”green”]برخی از امکانات کلاس[/alertbox]
از امکانات این کلاس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعریف چند گزینه (Option) برای راحتی کار حروفچینی و صفحه‌آرایی
- تعریف محیط‌های قضیه‌مانند ریاضی
- تعریف چندین محیط با قاب‌‌های رنگی
- تعریف محیطی برای حروفچینی متن به صورت تمام‌عرض با قابلیت شکسته‌شدن بین صفحات
- تعریف دستوری برای سیاه و سفید کردن رنگ‌های به کار رفته در صفحات
- تعریف گزینه‌هایی برای غیرفعال کردن موقتی بعضی از قاب‌ها به منظور کاهش زمان پردازش
- تعریف محیطی برای حروفچینی تمرین‌های پایان فصل‌ها
- تعریف محیطی برای حروفچینی پاسخ تمرین‌های پایان فصل‌ها
- تعریف محیطی برای حروفچینی کدهای زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف
- ایجاد فهرست نمادها به روش استاندارد
- مدیریت مراجع با استفاده از BibTeX
- ایجاد واژه‌نامه فارسی به انگلیسی به صورت خودکار
- ایجاد نمایه در پایان کتاب
- چینش واژه‌نامه و نمایه به صورت سه‌ستونی
[alertbox color=”green”]کد فایل ریشه کلاس[/alertbox]
کد فایل ریشه (root) این کلاس به صورت زیر است. همان‌طور که می‌بینید، این فایل بسیار منظم طراحی شده است تا کاربر به سادگی بتواند با آن کار کند.
\documentclass[options]{neveshtuft}
\includeonly{%
fatitle,
id,
to,
preface,
chapter1,
chapter2,
appendix1,
solutions,
entitle
}
\input{ntglossary}
\begin{document}
\frontmatter
\include{fatitle}
\include{id}
\baselineskip=.699cm
\include{to}
\include{preface}
\tableofcontents
\listoffigures
\listoftables
\lstlistoflistings
\listofsymbols
\mainmatter
\include{chapter1}
\include{chapter2}
\appendix
\include{appendix1}
\include{solutions}
\bibliography{references}
\bibliographystyle{plainnat-fa}
\printglossary
\printindex
\include{entitle}
\end{document}
[alertbox color=”green”]سؤال‌های متداول[/alertbox]
آیا این قالب با مجموعه پارسی‌لاتک موجود در فروشگاه به خوبی اجرا می‌شود؟
بله. بدون هیچ مشکلی اجرا می‌شود.
ناشر من فقط کتاب‌های سیاه و سفید چاپ می‌کند. آیا امکان تغییر رنگ‌های این کلاس به سیاه و سفید وجود دارد؟
بله. تنها با فعال کردن یک خط دستور در کلاس و یک بار اجرای آن، همه رنگ‌های به کار رفته در آن سیاه و سفید می‌شود.
آیا محیط تمام‌عرض و محیط‌های قاب‌دار این کلاس قابلیت شکسته‌شدن بین صفحات را دارند؟
بله. تمام محیط‌های کلاس نوشتافت قابلیت شکسته‌شدن بین صفحات را دارند.
من نصف کتابم را با کلاس book (یا پارسی‌بوک) نوشته‌ام. آیا امکان آوردن آن به این کلاس و حروفچینی بقیه آن با این کلاس وجود دارد؟
بله. در فایل پی‌دی‌اف راهنمای کلاس نحوه انجام این کار به سادگی توضیح داده شده است.
کلاس قشنگی است؛ اما بعضی از قسمت‌های آن با سلیقه من و ناشرم جور درنمی‌آید. چکار باید بکنم؟
قبل از خرید، شرح کامل تغییرات موردنظر خود را به آدرس vdamanafshan /AT/ gmail.com بفرستید. روال انجام تغییرات به شما اطلاع داده می‌شود.
اندازه نهایی کتاب بعد از برش در چاپخانه چقدر خواهد بود؟
در این کلاس، در سمت راست و چپ صفحات، هر کدام ۱ میلی‌متر و از بالا و پایین صفحات، هر کدام ۵ میلی‌متر فضا برای برش توسط چاپخانه در نظر گرفته شده است؛ بنابراین اندازه نهایی کتاب، ۲۸۷*۲۰۸ میلی‌متر خواهد بود.
من قصد نوشتن کتاب ندارم. آیا این کلاس به درد من می‌خورد؟
بله. حتی اگر قصد نوشتن کتاب هم نداشته باشید، با دیدن و بررسی بیش از ۱۲۰۰ خط کد این کلاس، نکات و تکنیک‌های زیادی درباره لاتک یاد خواهید گرفت. برای هر تکه‌کد از این کلاس، توضیح کوتاهی داده شده است تا کاربر با کار آن تکه‌کد آشنا شود.
[stylebox color=”white”]
خروجی پی‌دی‌اف ۴۲ صفحه‌ای از کلاس برای بررسی قبل از خرید با حجم ۳۸۴ کیلوبایت
[button size=”large” color=”blue” link=”http://parsilatex.com/download/neveshtuft.pdf” target=”_blank” align=”left”]دانلود خروجی کلاس[/button]
[/stylebox]
لازم به ذکر است که این کلاس دارای یک فایل راهنمای ۱۹ صفحه‌ای فارسی است که کلیه امکانات و نیز چگونگی کار با آن را به سادگی توضیح می‌دهد.
لینک ثابت: http://parsilatex.com/site/?p=409
سعید (verified owner) –
با سلام/ درباره این فایل نمونه کتاب به سبک تافت که در این صفحه گذاشتید سوالی داشتم که اگر جوابشو بدونم خیلی بهم کمک میشه/ سوالم اینه که برای رسم نمودارها که مثلا از x=a (مجهول) تا x=b (مجهول) مساحت رو نشون بده از چه نرم افزاری استفاده کردید؟ پیشاپیش متشکرم
وحید دامن‌افشان –
از بسته TikZ استفاده شده است.
محمد حسین –
سلام آقای دامن افشان
من می خواهم یک کتاب کم حجم برای دوره ی ابتدایی مربوط به مبحث “آمار و احتمال” بنویسم.به نظرشما این قالب یا قالب قبلی که معرقی کرده بودید برای این کار مناسب است؟البته شکل خیلی زیاد دارد.
وحید دامن‌افشان –
قطع کلاس نوشتافت، رحلی است و این یعنی نسبت به قطع وزیری، مطالب بیشتری در صفحه جای می‌گیرد؛ بنابراین اگر حجم مطالب شما کم باشد، تعداد صفحات کتاب هم پایین در می‌آید که زیاد جالب نیست؛ پس پیشنهاد می‌شود از کلاس پارسی‌بوک که در قطع وزیری آماده شده است، استفاده کنید. با این حال تصمیم نهایی با شماست.
سعید (verified owner) –
با سلام/ آیا در توضیحات این کلاس کارکردن با تیکز هم توضیح داده شده است؟
وحید دامن‌افشان –
بله. تقریباً تمام بسته‌های لاتک راهنما دارند. بسته TikZ هم حدوداً ۱۲۰۰ صفحه! راهنمای خودخوان دارد که پر از مثال است.
سعید (verified owner) –
با سلامی دوباره/من یه مقدار خیلی کم با تیکز کار کرده بودم و به زحمت یه نمودار نرمال و چند تا نمودار دیگه رسم کرده بودم ولی این جزوه فوق العاده است/خیلی به من کمک میکنه/ممنونم
سعید (verified owner) –
سلام و عرض ادب/ چگونه میتونم فونت pcrr8a رو به فونت های تک اضافه کنم/توی اینترنت نتونستم فرمت ttf. رو پیدا کنم/ من فصل 1 رو کپی کردم و با نام فصل 3 در همون مسیر نوشتافت ذخیره کردم و فصل 3 رو به فایل neveshtuft.tex با دستور include{chapter3 اضافه کردم ولی وقتی اجرا می کنم فصل 3 در خروجی دیده نمیشه/ دلیلش چیه؟
وحید دامن‌افشان –
این فونت، فرمت ttf ندارد. این فونت در کلاف mdwfonts قرار دارد. اگر توزیع تک خود را به طور کامل نصب کرده باشید، این کلاف هم نصب شده است. در غیر این صورت باید توزیع تک خود را به‌روز کنید. لازم به ذکر است که کاربرد این فونت در کلاس نوشتافت، حروفچینی کد برنامه‌ها است؛ پس اگر در کتاب خود قصد حروفچینی کد ندارد، می‌توانید فراخوانی این فونت را در فایل neveshtuft.cls غیرفعال کنید.
باید در دستور includeonly در فایل neveshtuft.tex هم نام فصل را مانند دو فصل دیگر وارد کنید.
سعید –
سلام و عرض ادب و احترام
مشکل اول : محیط ntfullwidth بین صفحات شکسته نمیشه و موقع استفاده از این دستور نوشته ها از عرض صفحه بیرون میزنه.
مشکل دوم : در محیط های nt ( مثل : ntsolution، ntpoint و …) دستور LTRsidenote کار نمیکنه.
مشکل سوم : مثل محیط figure که میشه شکل رو کوچک کرد (مثلا 0.40) آیا محیط جدول و … رو هم میشه کوچک کرد؟(به منظور قرار دادن در ستون کوچک تر)
آیا این مشکل ها قابل رفع هستند ؟ با تشکر
وحید دامن‌افشان –
۱. این محیط را چندین بار در موقعیت‌های مختلف تست کرده‌ام. همان‌طور که در خروجی کلاس نوشتافت هم می‌بینید، از صفحه ۱۳ تا ۱۵ از این محیط استفاده شده و بدون مشکل کار می‌کند. محیط تمرین‌ها هم تمام‌عرض است و مشکلی ندارد. آیا نکته شماره ۶ در بخش «نکات پایانی» را خوانده‌اید؟
۲. نباید هم کار بکند. برای تعریف این محیط‌ها از محیط mdframed استفاده شده است. در این محیط، دستورهای پانویس به شکلی خاص ظاهر می‌شوند. مثلاً مانند حالت سنتی، در پایین صفحه قرار نمی‌گیرند. با این حال، با یک ترفند می‌توانید در این محیط‌ها sidenote داشته باشید که آن را به ای‌میل‌تان می‌فرستم.
۳. قطعاً می‌شود. جدول صفحه ۶ در خروجی کلاس را ببینید که در نوار کناری قرار دارد.
لطفاً از این به بعد، با همان آدرس ای‌میلی که کلاس را خریدید، نظر بگذارید.
علیرضا بیکی (verified owner) –
با عرض سلام
می خواستم بدانم که آیا در این کلاس می توان در انتهای هر فصل مراجع را قرار داد؟ چگونه؟
من چند راه حلی که در اینترنت دیدم را امتحان کردو ولی جواب نداد.
با تشکر
وحید دامن‌افشان –
متاسفانه مثل اینکه راهی برای این کار وجود ندارد.
ناهید –
سلام
این کتاب و میشه تغییر رنگم داد؟
وحید دامن‌افشان –
بله. به راحتی تغییر رنگ داده می‌شود. کد رنگ هر قسمت در ابتدای فایل مشخص شده است.
علی فروزان‌فر (verified owner) –
با سلام چند مورد درباره این کلاس داشتم.
۱- در این کلاس ایجاد لغتنامه توضیحی یا لغت نامه انگلیسی به فارسی تعریف نشده است؟
۲- در مورد تمرین‌ها و پاسخ ها، اول اینکه نحوه تمرین‌ها فقط به صورت پایان فصل است؟ نوشتن تمرین در بخش ها در نظر گرفته شده است؟ و مهم‌تر از همه نحوه تهیه پاسخ نامه به صورت جداگانه است یا اینکه از محیط و بسته های موجود در تهیه سوال و جواب استفاده شده است؟
۳ – مورد آخر اینکه پشتیبانی شما پس از فروش این کلاس چگونه است؟ به خصوص در صورت نیاز به اعمال برخی از تغییرات یا اضافه کردن برخی پارامترها که احیانا ممکن است در نظر گرفته نشده باشد.
ممنون و سپاسگزارم
وحید دامن‌افشان –
سلام
۱. خیر. ما زمانی به یک واژه‌نامه انگلیسی به فارسی مراجعه می‌کنیم که به دنبال معادل فارسی یک واژه انگلیسی باشیم؛ پس چون در یک کتاب فارسی، طبیعتاً واژه انگلیسی‌ای وجود ندارد، پس نیازی هم به وجود یک واژه‌نامه انگلیسی به فارسی در یک کتاب فارسی نیست؛ بنابراین این واژه‌نامه عملاً بدون استفاده می‌ماند؛ البته این نظر شخصی من است. با تغییر کدها می‌شود هر دو واژه‌نامه را به طور همزمان داشت؛ اما در این حالت، خاصیت بسیار جالب زیرواژه داشتن یا همان Sub-entry را از دست می‌دهیم.
۲. در حال حاضر فقط به صورت پایان‌فصل است؛ اما باز هم می‌توان با تغییر کوچکی در کدها تمرین‌ها را در پایان هر بخش قرار داد. در مورد سوال دوم، اگر منظورتان از سوال و جواب، تست و کلید آن‌هاست، خیر. از بسته خاصی استفاده نکردم؛ اما در حال حاضر، هر تمرین برچسب‌گذاری شده و در پایان کتاب، هر جواب با استفاده از خاصیت ارجاع‌دهی در لاتک، به طور خودکار شماره‌گذاری می‌شود.
۳. همان‌طور که می‌دانید، پشتیبانی پس از فروش یک نرم‌افزار، به معنی رفع باگ‌های احتمالی، جواب‌گویی به سوال‌های نحوه کار با نرم‌افزار در حیطه قابلیت‌های فعلی آن و به‌روزرسانی آن است؛ پس بدیهی است که انجام تغییرات و یا اضافه کردن امکانات به آن، ممکن است با دریافت هزینه انجام شود.
علیرضا بیکی (verified owner) –
با سلام و خسته نباشید.
من texlive 2017 را که نصب کردم با این فایل به مشکل برخوردم.
1- حتی وقتی که نسخه اصلی خریداری شده را اجرا می کنم (یعنی همان فایلی که ایمیل شد و من هیچ تغییری در آن ایجاد نکرده ام) خطای زیر به وجود می آید.
! Undefined control sequence.
…@biditufteLTRsidenote@citation@font
\setcounter {@bidituftesid…
l.6 \LTRcite{george95}
2- مهم تر اینکه حتی با حذف کردن سطر مربوطه با پردازش دیگر مثل گذشته 2 ستونی خروجی نمی دهد (یک ستون بزرگ تر و یکی کوچک تر). دقیقا همین مشکل را با فایل های خود که با این کلاس نوشتم هم دارم. آن ها قبلاً دو ستونی بود. الان که پردازششان می کنم تک ستونی می شوند.!!!
اگر راهنمایی بفرمایید ممنون می شوم.
وحید دامن‌افشان –
این خطا به دلیل به‌روزرسانی بسته بی‌دی به نسخه 20.8 به وجود آمده. در نسخه 0.3 قالب، این مشکل حل شده است.
زهرا –
سلام…از این قالب ها برای مک هم میشه استفاده کرد؟
وحید دامن‌افشان –
بله.
پوریا (verified owner) –
سلام
امکانش هست بفرمایید ورژن ۴ چه تغییری نسبت به ورژن ۳ داشته؟
و اینکه کدام فایل ها تغییر کردند؟
چون ورژن قبلی رو کمی سفارشی سازی کردم و میخوام فقط تغییرات جدید رو به اون منتقل کنم.
وحید دامن‌افشان –
تغییری در ظاهر قالب ایجاد نشده. فقط یکی از دستورها با نسخه isoی تک‌لایو ۲۰۱۹ سازگار شده.
حامد –
سلام
ببخشید این قالب در texstudio نیز قابل ویرایش است؟
وحید دامن‌افشان –
بله. texstudio فقط یه ویرایشگره. چیزی که اهمیت داره، توزیع تک شماست.
پیشنهاد میکنم برای اجرای این قالب از نسخه isoی تک‌لایو ۲۰۱۹ استفاده کنین.
محمد حسن (verified owner) –
سلام وقت بخیر، ممنون از آماده سازی این نوع قالب به نظرم زحمات شما و همکارانتان در ارتقا کیفیت کتاب‌های آموزشی بسیار مفید است.
بنده مایلم از این قالب برای آماده سازی جزوه درسی که ممکن است به یک کتاب منجر شود استفاده کنم. مایلم بصورت کمینه با چند دستور تغییرات زیر را اعمال کنم تا علاوه بر نسخه‌ی معمول، نسخه‌ای داشته باشم که برای مطالعه روی گوشی همراه بهینه باشد. بدین منظور لازم است:
– حاشیه قدری کوچک تر شود (این کار به سادگی میسر است)
– حاشیه تمام صفحات زوج و فرد به سمت چپ منتقل شوند.
– فونت محیط ریاضی بصورت متناسب با متن بزرگ شود.
– پیشنهاد دیگری که فکر می کنید برای این بهینه‌سازی مفید است؟
علاوه براین بنده موفق نشدم از sidenote و marginnote برای حاشیه نویسی در محیط‌های mdframed استفاده کنم (البته من قالب را قدری شخصی سازی کردم).
همچنین آیا امکان دارد که فهرست مطالب هر فصل در حاشیه‌ی صفحه‌ی نخست آن فصل آورده شود؟
ممنون می شوم که در صورت امکان بنده را راهنمایی فرمایید.
در پایان ضمن تشکر از زحمات شما مایل هستم که قالب NotesTeX را که به منظور آماده سازی جزوه‌های درسی آماده شده را معرفی کنم. البته نیاز است که برای زبان پارسی بهینه شود (اگر بتوانم حاضرم بدون هیچ چشمداشتی در این زمینه همکاری کنم).
وحید دامن‌افشان –
سلام. لطفاً به آدرس ای‌میلی که توی فایل راهنمای قالب هست، همین کامنت رو بفرستین تا در موردش صحبت کنیم.
Asef –
آیا این قالب قابلیت تبدیل به تک ستونه را دارد؟
وحید دامن‌افشان –
با مقداری تغییر در کدها آره؛ ولی توصیه نمیشه؛ چون قطع این کتاب، رحلیه و وقتی تک‌ستونه بشه، طول خط‌ها زیاد میشه و خوندن متن رو خسته‌کننده میکنه. دقت کنین که این تغییرات برای یه کاربر تازه‌کار، سخته.
esmaeili –
با سلام و احترام
آیادر این قالب این امکان وجود دارد که صفحات بدون شکل به صورت تک ستونه و صفحات شکل دار دو ستونه باشند؟
وحید دامن‌افشان –
به صورت خودکار، نه؛ ولی به صورت دستی میشه. همون‌طور که توی خروجی هم می‌بینین، صفحه ۱۴ و بخشی از صفحه ۱۵ تک‌ستونه و در واقع تمام‌صفحه هستن. با وجود این، صفحات تمام‌عرض کمی محدودیت دارن؛ مثلاً نمی‌تونین توشون از پانویس استفاده کنین.
امبر –
با سلام و خسته نباشید. من از قالب نوشتافت استفاده میکنم میخوام اون حاشیه سمت چپ و سمت راست کمتر بشه. در واقع میخوام توی یه خط تعداد کلمات بیشتر باشه تا اینکه بشکنه و بره خط بعد یا به زبانی دیگر حالت تک ستونه کنم چکار باید کنم و چه چیزهایی را باید تغییر دهم. با تشکر
وحید دامن‌افشان –
از طریق ایمیل جواب داده شد.